Aż 20 polskich budynków zostało nominowanych do architektonicznych Oskarów, prestiżowej nagrody architektonicznej Mies van der Rohe Award 2022!
Nagroda Unii Europejskiej im. Miesa van der Rohe to dzieło trzech instytucji: Komisji Europejskiej, Parlamentu Europejskiego i Fundacji Miesa van der Rohe. Nagroda przyznawana jest co dwa lata będąc jednym z najbardziej prestiżowych wyróżnień w świecie architektury. Na tegorocznej liście nominowanych znalazły się realizacje ukończone od października 2018 r. do kwietnia 2021 r. – w tym nowe osiedla oraz bloki, obiekty publiczne, komercyjne i centra aktywności lokalnej. Laureatów poznamy w kwietniu 2022 roku!
Centrum Aktywności Lokalnej w Rybniku | Marlena Wolnik MWArchitekci
Projekt Centrum Aktywności Lokalnej w Rybniku powstał z chęci stworzenia miejsca, które będzie łączyć. Miejsce dostępne jest dla każdego, zachęca do wychodzenia z domu i zacieśniania więzi – zarówno tych międzyludzkich, jaki i łączących dzielnicę z miastem za sprawą zastosowanej symboliki. Lekka, nienachalna forma jest prosta, jednak całkowicie odpowiada na potrzeby mieszkańców. W dodatku projekt udowadnia, że do stworzenia dobrej realizacji nie jest konieczny kosmiczny budżet. Centrum Aktywności Lokalnej w Rybniku-Klokocinie jest pierwszym z kilku podobnych obiektów planowanych na terenie całego miasta.
Dom dla Bezdomnych w Jankowicach | xystudio
Schronisko w Jankowicach to budynek niezwykły, przeznaczony dla osób bezdomnych, niezaradnych życiowo, dla których nie ma miejsca w systemie. Są zbyt zdrowi, aby mieszkać w DPS-ach i zbyt „niezdrowi”, aby korzystać z noclegowni. Dla nich właśnie Siostra Chmielewska stworzyła to miejsce. Duży parterowy budynek z pofalowanym dachem wkomponowuje się w okoliczne pola i pagórki. Nie widać go z drogi, ukryty jest za starymi drzewami rosnącymi wokół byłego szkolnego boiska. Z każdego okna rozpościera się sielski widok. Budynek jest podzielony na trzy główne strefy oddzielone ceglanymi murami. W strefie wejścia znajduje się część ogólnodostępna: kaplica, gabinety, sale rehabilitacyjne, świetlica i stołówka. W następnej części mamy 19 pokoi z łazienkami dostosowanymi do różnych stopni niepełnosprawności oraz pracownie. Na końcu jest część dla tych, którzy swoje życie poświęcili opiece nad bezdomnymi – trzy malutkie mieszkanka z aneksami kuchennymi.
Riverview w Gdańsku | APA Wojciechowski Architekci
Projekt, który powstał nad brzegiem Motławy, a za który odpowiadała pracownia APA Wojciechowski, to zespół siedmiu budynków mieszkalno-usługowych z 282 lokalami. Charakterystyczne strzeliste bryły budynków z ceglaną elewacją i spadzistymi dachami nawiązują do historycznej zabudowy miasta. – Riverview ma bardzo szczególne położenie w Gdańsku, stąd odzwierciedla dwie twarze miasta: pierwszą – protestancką w duchu, drugą – eklektyczną, barokową. W konsekwencji, od strony portowej projekt otrzymał, nawiązujący ceglanymi elewacjami do manieryzmu flamandzkiego, surowy i spokojny wygląd. Druga strona to ciąg kamieniczek pozostający w dialogu z architekturą mieszczańską obecną w okolicy – opowiada Szymon Wojciechowski, architekt APA Wojciechowski.
Nowy Werdon w Rudzie Śląskiej | Małeccy biuro projektowe
Osiedle powstało na zlecenie Międzyzakładowej Górniczej Spółdzielni Mieszkaniowej. Nazwa inwestycji nawiązuje do znajdującego się po drugiej stronie ulicy Werdonu. Był to zespół domów robotniczych z początku XX wieku, którego lokatorami byli weterani bitwy pod Verdun. Do zabytkowych obiektów w okolicy Nowy Werdon nawiązuje między innymi gabarytami, spadzistym dachem pokrytym dachówką oraz elewacją z czerwonej cegły. Wnętrza wypełnia naturalne światło, dzięki zastosowaniu rozległych przeszkleń. Trzy pierwsze kondygnacje zajmują dwustronne lokale trzypoziomowe, z garażem i strefą wejściową w parterze, salonem, jadalnią i kuchnią na pierwszym piętrze oraz trzema sypialniami na drugim. Powyżej znalazło się dziewięć lokali o zróżnicowanych powierzchniach, od małych 27-metrowych kawalerek, do dwupoziomowych, ponad 100-metrowych apartamentów z antresolą. Docelowo zespół Nowy Werdon składać się będzie z czterech budynków.
Strefa Aktywności w Chorzowie | SLAS architekci
Projekt wielofunkcyjnego skweru jest jednym z wielu elementów planów rozwoju Ślaskiego Międzyuczelnianego Centrum Edukacji i Badań Interdyscyplinarnych w Chorzowie a co za tym idzie również rewitalizacją okolicznych dzielnic Chorzowa. Strefę aktywności zaprojektowano na terenie powstałym po wyburzeniu jednego z budynków garnizonu wojskowego. Na wyznaczonym obszarze opracowania zaproponowano betonową płaszczyznę placu, sperforowaną zróżnicowanym programem użytkowym w który wpisują się miejsca rekreacji dla studentów, urządzenia zabawowo-rekreacyjne dla dzieci oraz osób niepełnosprawnych, urządzenia fitness, indywidualnie projektowane elementy małej architektury oraz zieleńce, których część jest możliwa do zagospodarowania przez seniorów. Wspólna (celowo przemieszana i pozbawiona barier) platforma łączy program miejsca powodując bardzo intensywne wykorzystanie terenu a różnorodność atrakcji wzmacnia interakcje pomiędzy użytkownikami różnych grup wiekowych.
Biblioteka Publiczna w Głuchołazach | M. i A. Domicz pracownia architektury
W niewielkim miasteczku Głuchołazy w 2019 roku powstała minimalistyczna, powściągliwa bryła Biblioteki Gminnej. Projekt powstał w ramach Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa oraz przy finansowym wsparciu Instytutu Książki, budżetu miasta i budżetu obywatelskiego jako część Centrum Kultury. Usytuowany na wąskiej działce pomiędzy kamienicą a salą koncertową budynek harmonijnie wpasował się w przestrzeń. Bryła biblioteki jest podłużna oraz składa się z dwóch kondygnacji, zaś ściany na granicy działki są pozbawione otworów okiennych. Wnętrze oświetlone jest światłem pośrednim, wpadającym przez szczelinę szklanego dachu, biegnącego wzdłuż holu, który pełni również funkcję foyer sali widowiskowej Centrum Kultury. W nawiązaniu do historii Głuchołazów, które niegdyś słynęły dawniej z kopalni złota, brama wejściowa, stolarka, pochwyty oraz elementy informacyjne mają kolor starego złota.
Modernizacja dworca autobusowego w Kielcach | Marcin Kamiński, Bartosz Bojarowicz Architekci S.C.
www.fb.com/Kamiński-Bojarowicz-Architekci
Po ponad 35 latach budynek dworca w Kielcach zyskał drugie życie oraz nominację do nagrody Mies van der Rohe Award. – Zmodernizowany dworzec autobusowy w Kielcach, to nowoczesne, zintegrowane centrum komunikacyjne. Został wybudowany na nowo, ale z zachowaniem charakterystycznej bryły, tego – co sprawia, że jest unikatowy w skali nie tylko Polski, ale i Europy – podkreśla prezydent Kielc, Bogdan Wenta. W projekcie duży nacisk położonp na eliminację barier i tworzenie przestrzeni przyjaznej osobom niepełnosprawnym. Prócz nowoczesnej, funkcjonalnej bryły, nowy dworzec służy również jako centrum spotkań i wydarzeń kulturalno-rozrywkowych.
Osiedle Nowy Nikiszowiec w Katowicach | 22Architekci
Katowicki Nikiszowiec uchodzi za jedną z najbardziej rozpoznawalnych zabytkowych dzielnic w mieście. Nowopowstałe osiedle nawiązuje bezpośrednio do oryginalnej idei założenia przestrzennego, jakim jest jego historyczny odpowiednik. Składa się na nie ponad pół tysiąca mieszkań, których architektura to połączenie światowej klasy designu, nowoczesnych rozwiązań urbanistycznych, a jednocześnie poszanowanie dla unikalnego, historycznego klimatu dzielnicy.
Klasztor Sióstr Franciszkanek w Dobrzeniu Wielkim | PORT
Powstały w Dobrzeniu Wielkim, dolnośląskiej wsi w województwie Opolskim, klasztor wyróżnia się prostotą i minimalizmem. Nie ma tu zbędnych detali i ornamentów – jest natomiast przestrzeń sprzyjająca skupieniu, kontemplacji i modlitwie. Budynek składa się z trzech, połączonych ze sobą brył. W jednej ulokowano część gościnną. W środkowej części znajduje się kaplica, jadalnia, tężnia i sala gimnastyczna. Trzecia, najbardziej wysunięta część klasztoru, to klauzura, dostępna wyłącznie dla sióstr. – U podstaw założeń projektowych leżała wiara, iż architektura oprócz odpowiadania na wszystkie pragmatyczne potrzeby człowieka oddziałuje jednocześnie na jego emocje i ducha. Odpowiednia przestrzeń architektoniczna może pomagać w introspekcji, kontemplacji, modlitwie, wspomagać duchowe i emocjonalne życie, wspomagać poszukiwania i dążenia człowieka – mówią architekci z pracowni PORT, odpowiedzialini za stworzenie projektu nominowanego do nagrody Mies van der Rohe Award.
Stacje metra Płocka, Młynów i Księcia Janusza w Warszawie | Biuro Projektów Kazimierski i Ryba; Łukasz Górzyński
Trzy nowe stacje na Woli uzupełniły II linię warszawskiego metra liczącego już ponad 13 km długości. Wizualnie nawiązują do charakteru okolicy: Płocka jest uhonorowaniem przemysłowego dziedzictwa dzielnicy, wystrój stacji Młynów, z charakterystycznymi różnej wielkości oczkami skrywającymi oświetlenie, nawiązuje do basenów i stawów w pobliskim parku Moczydło. Stacja Księcia Janusza – to natomiast wspomnienie folwarku Ulrychów. Wszystkie wyróżniają kolorowe neony z zapisami nazw stacji, których stylistyka również została specjalnie dobrana do ich charakterystyki.
Elektrownia Powiśle w Warszawie | APA Wojciechowski Architekci
Po dwunastu latach od rozpoczęcia prac projektowych zakończyła się rewitalizacja Elektrociepłowni Powiśle. To wyjątkowe miejsce po ponad wieku zostało przywrócone przestrzeni publicznej. Obecnie pełni funkcje usługowe, biurowe a już wkrótce mieszkaniową i hotelową. Ale łatwo nie było… Na przestrzeni lat projekt zmieniano aż 20 razy. Elektrownia Powiśle powstała w 1904 roku i była pierwszą elektrownią w Warszawie. Niezwykła jak na tamte czasy stalowa konstrukcja budynku kotłowni sprawia, że dziś jest ona unikatowym na skalę europejską zabytkiem. Obok ponad 100-letnich hal kotłowni i maszynowni, kesonu i rozdzielni, stanęły biurowce oraz apartamentowiec. Rozpoczęto też budowę nowego hotelu. W przywróconej do życia przestrzeni powstały place miejskie. We wnętrzach dawnej kotłowni można zrobić zakupy, a w hali maszyn odwiedzić targ żywnościowy.
Rewitalizacja Przedmieścia Oławskiego we Wrocławiu | Wrocławska Rewitalizacja Sp. z o.o.; ch+ architekci; Vertigo Margareta Jarczewska; a+f projektowanie przestrzeni
www.chplus.pl www.aplusf.pl in.com/in/margareta-jarczewska
Przedmieście Oławskie to osiedle położone w odległości kilkunastu minut spaceru od wrocławskiego Rynku. Charakteryzuje się XIX-wieczną zabudową kwartałową z reprezentacyjnymi przestrzeniami publicznymi, pięknie zdobionymi kamienicami i rozległymi podwórkami. Przed II wojną światową było to reprezentacyjne osiedle Wrocławia. W latach powojennych okolica zyskała jednak ponurą sławę – tzw. trójkąta bermudzkiego, znanego z przestępczości. Dziś obszar ten wypełniły rośliny ozdobne, nowe nawierzchnie i oświetlenie oraz centra aktywności dla mieszkańców.
Park Pamięci Wielkiej Synagogi w Oświęcimiu | NArchitekTURA
Park Pamięci Wielkiej Synagogi, powstał w miejscu, na którym do II wojny stała Wielka Synagoga. Jego powstanie zainicjowano na pamiątkę największej świątyni żydowskiej w Oświęcimiu, którą 80 lat temu spalili Niemcy. O świątyni przypomina m.in. zawieszona wśród drzew replika żyrandola, który niegdyś rozświetlał wnętrze bóżnicy, zaznaczony został także jej obrys. Elementem parku stało się 40 płyt z piaskowca, które zostały tak ułożone na ziemi, aby sprawiać wrażenie, że zostały bezładnie rzucone. Umieszone zostały też ławki, a całość dopełnia zieleń oraz podświetlenie.
Modelowe osiedle Nowe Żerniki we Wrocławiu | Superoffice (zespół ponad 40 architektów współpracujących w latach 2011-2019)
W przeciwieństwie do standardowych osiedli, powstających chaotycznie na obrzeżach miasta, Nowe Żerniki zaprojektowano jako jednostkę wyposażoną w podnoszące komfort życia elementy charakterystyczne dla miasta. Na terenie osiedla znajduje się szkoła, przedszkole, dom seniora a także dom kultury ulokowany w przebudowanym schronie. Główne osie osiedla zaprojektowano jako zielone aleje, w które wkomponowane zostaną kameralne punkty handlowe i usługowe. Na terenie przecinającego osiedle z północy na południe skweru ulokowano obiekty rekreacyjne – boiska, korty i place zabaw. Inspiracją dla organizatorów przedsięwzięcia była wystawa sprzed ponad osiemdziesięciu lat – Wohnung und Werkraum (WuWA), zorganizowana przez śląski oddział Werkbundu – jedna z ośmiu podobnych inicjatyw w Europie, zrealizowanych na przełomie lat 20. i 30. XX wieku. Zlokalizowane w rejonie ulicy Zielonego Dębu we Wrocławiu modelowe osiedle wzniesione w ramach wystawy WuWA, okazało się jednym z bardziej spektakularnych eksperymentów architektonicznych na świecie, a w projektowaniu osiedla brali udział najwybitniejsi architekci związani ze środowiskiem wrocławskiej awangardy.
P4 budynek biurowo-usługowo-hotelowy | JEMS Architekci
Budynek biurowo-usługowy P4 składa się z dwóch części nadziemnych ze wspólnym garażem podziemnym na 274 miejsca. W siedmiokondygnacyjnej części od ulicy Postępu zlokalizowany jest czterogwiazdkowy hotel Vienna House Mokotow Warsaw. W drugiej części kompleksu znajdują się przestrzenie biurowe oraz usługowe. Architektonicznie P4 nawiązuje do przemysłowej historii stołecznego Służewca, który dziś jest dynamicznie rozwijającą się biurową częścią Warszawy.
Centrum Aktywności Lokalnej we Wrocławiu | ch+ architekci
We Wrocławiu funkcjonuje obecnie kilkanaście CAL-i. Najnowszy powstał przy ul. Prądzyńskiego, gdzie składa się z zabytkowego, dwukondygnacyjnego budynku głównego o konstrukcji i elewacji ceglanej oraz dwóch parterowych skrzydeł późniejszej zabudowy. Powstały cztery sale spotkań przeznaczone na aktywność społeczną, sąsiedzką, edukacyjną, ruchową i kulturalną. Dodatkowo centrum jest wyposażone w przestronny hall, który może pełnić rolę galerii i zaplecze sanitarne, które są ogólnodostępne. Z Centrum Aktywności Lokalnej korzystają przede wszystkim mieszkańcy Przedmieścia Oławskiego: dzieci i młodzież mieszkająca lub ucząca się w sąsiedztwie, dorośli, seniorzy, rodziny, lokalnie działające organizacje pozarządowe, lokalni przedsiębiorcy, inwestorzy, radni osiedlowi a także szkoły, biblioteki, zarządcy nieruchomości, kościoły, związki wyznaniowe.
Enklawa przyrodnicza Bobrowisko w Starym Sączu | 55Architekci
Enklawa Przyrodnicza Bobrowisko znajduje się w Starym Sączu, w widłach górskich rzek Dunajca i Popradu. Kiedyś mieściła się tu żwirownia, przekształcona przez naturalną sukcesję. W zamyśle inicjatorów, miejsce to ma pełnić rolę edukacyjna a zarazem być odpowiedzią na niedostatek miejsc publicznych w terenach podmiejskich. Do budowy obiektów użyto surowego drewna – skromnego, lokalnego materiału, integrującego obiekt z otoczeniem.
Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku | PIG Architekci
Koncepcja kompleksu muzealnego oparta jest na dwóch filarach, którymi są dworek „Milusin” oraz nowy budynek Muzeum z nowoczesną przestrzenią wystawową. Kompleks muzealno-edukacyjny został zaprojektowany tak, aby był nierozłącznie powiązany z domem rodzinnym Piłsudskiego, jego unikatową atmosferą, a także otaczającym go lasem i ogrodem. Z tego powodu – aby nie zdominować wielkością dworku – większa część kubatury nowego Muzeum została ukryta pod ziemią, a część naziemna jest wtopiona w zieleń.
Przedszkole Żółty Słonik w Suwałkach | xystudio
Przedszkole Żółty Słonik w Suwałkach jest kolejnym projektem warszawskiej pracowni xystudio dla Fabryki Mebli Forte i kolejnym nominowanym do nagrody Mies van der Rohe Award. Rozległa działka dała możliwość zaprojektowania rozłożystego budynku jednopoziomowego, jednak to słońce zdeterminowało jego ustawienie oraz układ funkcjonalny. We wschodnim skrzydle znajduje się żłobek, ponieważ młodsze dzieci potrzebują rano dobrego doświetlenia zajęć, które odbywają się przed drzemką. Od czerwca do sierpnia budynek rzuca cień na plac zabaw dla najmłodszych. Starsze dzieci nie śpią w ciągu dnia, więc ich sale w zachodnim skrzydle są dłużej doświetlone. Całość została otoczona wielofunkcyjnymi zadaszonymi tarasami z wbudowanymi piaskownicami.
Pawilon Architektury Zodiak w Warszawie | Kalata Architekci
Zodiak Warszawski Pawilon Architektury tworzy budynek składający się z zarysu pawilonu dawnej kawiarni Zodiak oraz znajdujący się przed budynkiem plac. Projekt powstał w wyniku współpracy m.st. Warszawy i Oddziału Warszawskiego SARP. Pawilon jest idealnym miejscem do prezentowania osiągnięć Warszawy zarówno na polu architektonicznym, jak i gospodarczym. To również miejsce dyskusji i wymiany wiedzy dla wszystkich, dla których architektura jest elementem podnoszenia jakości życia, aktywnych w przestrzeni miejskiej i działających na rzecz przedsiębiorczości i innowacyjności.
