Manufaktura Majoliki w Nieborowie to wielka rodzinna historia zamknięta w niewielkich, kruchych przedmiotach: kaflach, naczyniach i figurkach, które umiejętnie łączą tradycję z nowoczesnymi tendencjami w sztuce użytkowej.
Manufaktura w Nieborowie (niedaleko Łowicza, w połowie drogi między Łodzią a Warszawą) została założona w 1881 roku przez właściciela pałacu, księcia Michała Piotra Radziwiłła, jako Fabryka Fajansów Artystycznych i Pieców Kaflowych. W 2017 roku, po ponad 100 latach, rodzina Radziwiłłów wróciła do nieborowskiej manufaktury. Każdy przedmiot stemplowany jest znakiem fabrycznym z czasów Michała Piotra (inicjałami „MPR” z mitrą książęcą „est. 1881” i dopiskiem „Majolika Nieborów”) oraz sygnowany inicjałami współczesnych twórców. To jedyne w Polsce miejsce, w którym majolika tworzona jest w swoim pierwotnym budynku, wykorzystując przy tym tradycyjne technologie i lokalne materiały.
Cały proces wykonania ceramiki – od pierwszego formowania gliny do gotowego produktu – trwa niekiedy dwa tygodnie. – Podczas tego wieloetapowego procesu każdy przedmiot musi wiele razy przejść przez nasze ręce, abyśmy mogli wyjąć z pieca gotową, poszkliwioną i ozdobioną złotem porcelanę lub talerz majolikowy – opowiada jedna z dzisiejszych właścicielek, Nunu Radziwiłł, która wraz z siostrą, przyjaciółką i doświadczonym ceramikiem Stanisławem Thiele wskrzesiła manufakturę założoną prawie 140 lat temu przez jej przodka.
Dziś majolika z Manufaktury Majoliki w Nieborowie znów jest modna. Można ją kupić w małych butikach oraz zobaczyć na żywo w restauracji odrestaurowanego hotelu Raffles Europejski w Warszawie.
Ceramika fajansowa
Majolika to nazwa wyrobów ceramicznych wytworzonych z gliny, margla i piasku, pokrytych szkliwem nieprzezroczystym, poddanych procesowi podwójnego wypalania i bogato ozdobionych kolorową dekoracją. Technikę powstawania ceramiki fajansowej zawdzięczamy Arabom, którzy już w XII wieku przenieśli ją do Europy z Bliskiego Wschodu (z Persji i Syrii). Pierwsze ośrodki wytwarzające przedmioty majolikowe pojawiły się na Półwyspie Iberyjskim (Malaga, Walencja, Paterna). Nazwa (pochodząca od wyspy Majorki) rozpowszechniła się w XIV wieku we Włoszech, gdzie powstały liczne wytwórnie tego typu ceramiki. Począwszy od wieku XVI ośrodki produkcji majoliki istniały także we Francji, później w Holandii, a poza tym w wielu innych krajach. Rozwój majoliki został zahamowany w XVIII wieku w związku z uruchomieniem produkcji porcelany w Miśni.
Od XVI wieku wyroby majolikowe sprowadzano do Polski z Włoch. Pomimo licznych prób wytwarzania tego typu przedmiotów w naszym kraju dopiero w XVIII i XIX wieku powstawały pierwsze manufaktury fajansowe (między innymi we Włocławku, Ćmielowie, Chodzieży, Kole i właśnie w Nieborowie). Z powodzeniem produkowano w nich ceramikę, korzystając głównie z zagranicznych wzorów.
Technologia wytwarzania majoliki nieborowskiej była oparta na wzorach francuskich: to dlatego, że Stanisław Thiele zdobył doświadczenie w fabryce położnej we francuskiej miejscowości Nevers. Ceramik utrzymywał z nią ożywione kontakty i sprowadzał stamtąd niezbędne urządzenia oraz materiały.
***
Trendy, inspirujące wnętrza, najlepsze realizacje w architekturze, nowości ze świata designu i ciekawe rozmowy wprost do Twojej skrzynki! Zapisz się na nasz newsletter i bądź na bieżąco!
