Włocławek to fajans a fajans to Włocławek. O to, by to skojarzenie wciąż było żywe, dba Centrum Edukacyjne Skarbiec Fajansu. Co to takiego? To miejsce, w którym każdy z nas może przeniknąć do multimedialnego świata włocławskiej ceramiki. Choć wystawa jest na wskroś nowoczesna, to jednak opowiada o 150-letniej historii produkcji wyrobów rękodzielniczych we Włocławku.
Fajans to rodzaj ceramiki. Wytwarza się ją z zanieczyszczonego kaolinu. Stąd fajans przypomina nieco porcelanę. Proces wypalania przebiega w temperaturze około 1000 st. C. Po jego zakończeniu wyroby mają kolor od białego do jasnokremowego. Następnie fajansowe przedmioty pokrywa się nieprzezroczystym szkliwem.
Zaledwie po siedmiu latach fabryka spłonęła, ale już dwa lata później produkcja została wznowiona. Przez lata włocławski zakład uważany był za jedną z najlepszych fajansarni. Fabryka dość często zmieniała swych właścicieli. Rok 1989 i zachodzące przemiany ustrojowe w Polsce oznaczały koniec produkcji we Włocławku. Dwa lata później fabrykę ostatecznie zamknięto.
Koniec PRL-u to koniec fajansu?
Nikt nie spodziewał się wówczas, że dziesięć lat później dwaj dawni pracownicy – Ewa i Jerzy Szanowscy wznowią produkcję w nowowybudowanym zakładzie – Fabryce Fajansu Włocławek. Trwała ona aż do 2020r. Tym razem wytwarzanie fajansu wstrzymała pandemia. Przez nią ponownie losy zakładu zaczęły się ważyć. Za sprawą lokalnego przedsiębiorcy produkcja ponownie jednak ruszyła. Teraz fabryka nazywa się Fabryka Fajansu Włocławek Tyberiusz Rajs i miejmy nadzieję, że nic już nie zagrozi jej istnieniu.
Teraz o losach włocławskiego fajansu możemy dowiedzieć się wybierając się na wystawę.
Skarbiec Fajansu to multimedialna podróż przez historię włocławskiego rękodzielnictwa. Centrum Skarbca Fajansu jest amfiteatr. To tu zlokalizowano stałą wystawę, gdzie zebrano najcenniejsze i najbardziej unikatowe dzieła. Całość można zwiedzić podążając jedną z wytyczonych ścieżek dydaktycznych. Zaprojektowano je dostosowując do wieku samych zwiedzających.
Podróż przez Skarbiec Fajansu to na każdym kroku odkrywanie historii związanych z kultowymi, a wręcz ikonicznymi dziełami sztuki ceramicznej.
Wystawa zaprojektowana została przez Koza Nostra Studio. Projektanci chcieli pokazać włocławską ceramikę, z jednej strony jako coś co wielu z nas towarzyszyło w życiu codziennym, z drugiej strony jako wybitne prace goszczące na międzynarodowych biennale sztuki.
Skarbiec Fajansu projektu Koza Nostra Studio
– Aranżacja prezentowana w zabytkowym budynku banku, skupia się na prezentacji wyjątkowych obiektów, ale też opowiada historię ich powstawania – informuje Koza Nostra Studio.
Koza Nostra Studio to zespół specjalistów tworzących niecodzienne wystawy. Jak sami mówią, nie tworzą jedynie zbiorów artefaktów. Ich ambicją jest tworzenie przeżyć. Właśnie dlatego projektują miejsca na styku kultury i technologii. Zespół tworzą: Natalia Horak, Aleksandra Litwora, Marta Pusz, Natalia Olchawa, Zofia Kosiba, Maciej Bereś, Marcin Stopka, Sebastian Nykiel i Szymon Albrecht.
Wystawę zwiedzać można w filii Centrum Kultury „Browar.B” u zbiegu ulic Żabiej i Królewieckiej we Włocławku. Otwarta jest od wtorku do piątku w godzinach od 10.00 do 18.00 i w weekendy od 10.00 do 16.00. W poniedziałki zamknięte.
