Ikony designu: Byk czystej konstrukcji

| MM

8 marca 2011 | Rzeczy

Charakteryzuje go wyrazista, dynamiczna forma, tapicerowane oparcie i siedzisko oraz linia podłokietników przywołująca na myśl rogi byka. Stąd nazwa fotela – Byk. To jeden z mebli jakie zaprojektował Jan Kurzątkowski.

Charakteryzuje go wyrazista, dynamiczna forma, tapicerowane oparcie i siedzisko oraz linia podłokietników przywołująca na myśl rogi byka. Stąd nazwa fotela – Byk. To jeden z mebli jakie zaprojektował Jan Kurzątkowski.

Projektant urodzony pod koniec XIX wieku, zmarły ponad 30 lat temu (1899-1975), był jednym z tych, którzy tworzyli historię polskiego wzornictwa. Jan Kurzątkowski był związany z Akademią Sztuk Pięknych w Warszawie i należał do grona założycieli Spółdzielni Artystów „Ład” (1926-1996), która miała kształtować gusty Polaków. Jego wczesne meble, m.in. krzesła Piórka z lat 30. ucieleśniają filozofię „Ładu” z jej poszukiwaniem prostoty i czystości konstrukcji, a także wykorzystywanie rodzimych gatunków drewna.

Późniejsze lata to czas eksperymentów. Świat testował możliwości tworzyw sztucznych, polscy projektanci musieli zadowolić się sklejką zamiast np. plastikiem. Ale pomysły rodzimych twórców okazywały się często równie interesujące, co ich kolegów z Zachodu. Jan Kurzątkowski był jednym z tych projektantów, którzy udowodnili, że sklejka może być niezwykle plastycznym materiałem. Dekadę później projektant stworzył wspomniany już fotel o nazwie Byk. To również czas eksperymentowania ze sklejką, żyłką nylonową i szkłem. Efekt – fotel z siedziskiem i oparciem wyplatanym linką nylonową oraz stolik ze szklanym blatem i półką z żyłki.

Projekty Kurzątkowskiego można znaleźć w zbiorach Ośrodka Wzornictwa Nowoczesnego Muzeum Narodowego. To unikatowe meble, bo wiele z nich to prototypy, które nigdy nie weszły do seryjnej produkcji. Muzeum Narodowe ma w swojej kolekcji nie tylko meble Kurzątkowskiego, który swoje pomysły wcielał projektując także szkło użytkowe, jak i tworząc zabawki oraz inne, drobne przedmioty z drewna czy papieru. Jeden z przykładów to karafka i kieliszki ze szkła barwionego, które powstały w latach 1947-1949 w Hucie Szkła Gospodarczego w Szczytnej Śląskiej. Projektant tworzył też najróżniejsze zabawki, od drewnianych figurek, poprzez ruchome konstrukcje na patyku, po papierowe ozdoby na choinkę.

Zapisz się do newslettera!

Powiązane artykuły:

Człowiek ikona. Ettore Sottsass to jedna z najbardziej wpływowych figur XX-wiecznej sceny designu

Człowiek ikona

Mediolan | 8 grudnia 2020

Ettore Sottsass to jedna z najbardziej wpływowych figur sceny designu