Żorro: architektoniczny superbohater z Żor

Projekt Żorro autorstwa Frantagroup Architects to próba nadania nowego sensu architekturze osiedlowej – bez luksusowych materiałów, za to z wyraźnym gestem poprawy jakości życia.

Punktem wyjścia dla zespołu architektów było typowe osiedle z wielkiej płyty. Jednak zamiast negować jego charakter, potraktowali go jako pole do swego rodzaju eksperymentu przestrzennego.

– Najważniejszym elementem projektu jest zapewnienie mieszkańcom realnego polepszenia jakości życia – podkreśla Maciej Franta. W efekcie powstał budynek, który zachowując prostotę i racjonalność formy, wyraźnie podnosi standard życia w tej części miasta.

Magazyn Design Alive

NR 53/2025 CICHY LUKSUS

ZAMAWIAM

NR 53/2025 CICHY LUKSUS

Magazyn Design Alive

ZAMAWIAM

WYDANIE SPECJALNE NR 14/2025 HOME

Kluczowym elementem projektu jest sposób kształtowania przestrzeni prywatnej i półotwartej. Każde mieszkanie wyposażono w rozbudowane strefy zewnętrzne – „salony letnie” i „ogrody letnie” – których powierzchnia odpowiada skali jednego lub kilku pomieszczeń. Takie rozwiązanie zwiększa funkcjonalny metraż lokali o 30–50 procent, umożliwiając rzeczywiste korzystanie z przestrzeni na świeżym powietrzu, a nie jedynie symboliczne „wyjście na balkon”.

Równie istotna jest rola fasady i jej relacji z klimatem. Ciemna kolorystyka elewacji Żorro oraz głębokość zadaszeń zostały zaprojektowane tak, by reagować na zmieniające się pory dnia i roku.

Latem słońce dociera do powierzchni fasady tylko rano i wieczorem, co ogranicza przegrzewanie wnętrz, natomiast w chłodniejsze dni – przy niższym kącie padania promieni – powierzchnia elewacji gromadzi i oddaje ciepło, poprawiając komfort użytkowania tarasów.

żorro

Na uwagę zasługuje również aspekt ekonomiczny. Architekci świadomie zrezygnowali z kosztownych materiałów elewacyjnych, inwestując zaoszczędzone środki w lepsze warunki użytkowe.

W ramach 5720,26 m kw. zaplanowano 51 mieszkań. Ich koszt sprzedaży plasuje się od 6800 do 7500 zł za metr kwadratowy co plasuje budynek na poziomie taniego budownictwa komunalnego. Tym samym projekt potwierdza, że wysoka jakość architektury nie musi być zarezerwowana dla inwestycji premium ani dużych aglomeracji.

Projekt jest doceniany międzynarodowo. Wiosną Żorro trafił do ścisłego finału konkursu World Architecture News w kategorii budynków wielorodzinnych powyżej 1000 m kw. jako pierwszy polski projekt w historii tej kategorii.

W ostatnich dniach natomiast znalazł się w finale 11. edycji The PLAN Award, prestiżowego międzynarodowego konkursu organizowanego przez włoski magazyn „The Plan”. W kategorii budynków mieszkalnych wielorodzinnych nominowano 25 realizacji z całego świata, w tym projekty takich biur jak Steven Holl Architects.

Architekturę mam we krwi

Maciej Franta

Urodził się w 1983 roku w Chorzowie. W 2008 roku ukończył Wydział Architektury na Politechnice Krakowskiej, a potem studia doktoranckie na tej samej uczelni. Kształcił się także na Wydziale Architektury Uniwersytetu w Knoxville w Tennessee. W 2007 roku odbył praktyki w pracowni architektonicznej Gensler w Nowym Jorku, a w latach 2008–2010 pracował w katowickiej pracowni architektonicznej Franta & Franta Architekci.

Od 2010 roku prowadzi pracownię Franta Group w Katowicach, która skupia 24 architektów i zajmuje się projektowaniem architektury i urbanistyki osiedli mieszkaniowych oraz budynków użyteczności publicznej i usługowych. Projekty Franta Group były wielokrotnie nagradzane w konkursach w Polsce i za granicą. W 2022 roku otrzymał tytuł Architect of the Year 2021 w konkursie organizowanym przez The Architecture Community oraz trafił na listę 40 najbardziej obiecujących młodych architektów świata w plebiscycie „40 Under 40” organizowanym przez The European Centre. Pozazawodowe obszary zainteresowań Macieja Franty to logika, podróże i przyszłość.

Zapisz się do newslettera!

Powiązane artykuły:

Architekturę mam we krwi

Architekturę mam we krwi

Katowice | 25 września 2022

Maciej Franta w szczerej rozmowie z „Design Alive” nie tylko o architekturze