– Portugalska scena projektowa rzadko jest pokazywana jako kolektywna siła na arenie międzynarodowej. Luso powstało z potrzeby stworzenia platformy wymiany zarówno dla twórców, jak i nabywców. Chcemy eksplorować rzemieślnicze dziedzictwo i nadawać mu współczesne konteksty – mówi Natasza Grześkiewicz.
Lizbońskie Luso Collective to pomysł Nataszy Grześkiewicz i Portugalczyka Tomása Fernandesa, pary tworzącej pracownię projektową Ther. Misją Luso jest nie tylko zachowanie portugalskiego dziedzictwa projektowego, ale także próba jego radykalnej reinterpretacji, dopasowanej do potrzeb naszych czasów.
Nazwa kolektywu odwołuje się do starożytnego ludu Luzytańczyków, którzy żyli w zachodniej części Półwyspu Iberyjskiego i uznawani są za protoplastów Portugalczyków. Luso symbolizuje więc związek z kulturą, dziedzictwem i narodowością portugalską.
Założyciele kolektywu stawiają na pamięć kulturową, co przejawia się w sposobie, w jaki jego członkowie angażują się w wybór materiałów i procesów produkcji. Chcą też wspierać projektantów i umożliwiać im synergię działań. Są przekonani, że dzięki połączeniu sił głosy poszczególnych twórców brzmią donośniej i mają szansę wywrzeć większy wpływ na kreatywny krajobraz Portugalii.
Model działania Luso stawia na wspólnotę. Zamiast koncentrować się na indywidualnych wypowiedziach artystycznych, członkowie kolektywu pracują w świadomym dialogu ze sobą nawzajem i swoim wspólnym dziedzictwem narodowym. Tworzą dynamiczny ruch, pełną energii społeczność, która ceni kreatywność i współpracę.
Inauguracyjna wystawa odbyła się w maju 2024 roku w Lizbonie, w historycznej, postindustrialnej przestrzeni. Zniszczona architektura przemysłowa stała się metaforą połączenia z dziedzictwem produkcyjnym, a rozległe i łatwe do adaptacji przestrzenie pozwoliły jednocześnie wyobrazić sobie portugalski design na nowo.
W wystawie udział wzięli uznani twórcy portugalskiej sceny projektowej, np. Garcé & Dimofski oraz Studio Gameiro, a także wschodzące talenty, jak Macheia i Ther. Za pomocą tradycyjnych technik powstały nowoczesne dzieła, w tym gliniane stoły, wykonane przez duet Garcé & Dimofski, czy ręcznie wyplatane krzesła, autorstwa pracowni Macheia.
