Krakowska pracownia UCEES wykorzystała beton do stworzenia niemal chirurgicznie precyzyjnej kompozycji, w której każda krawędź ma swoje uzasadnienie, a każdy cień – swoje miejsce.
Kierujemy się na ulicę Leona Chwistka, do jednego z najspokojniejszych zakątków malowniczej Woli Justowskiej, nazywanej krakowskim Beverly Hills. Na niewielkiej działce, sąsiadującej z modernistyczną willą z lat 70., pierwotnie stała dacza z końca PRL-u. Po jej rozbiórce odzyskany materiał wykorzystano przy budowie nowego obiektu – to pierwszy z kilku ekologicznych akcentów, które wpisano w koncepcję Domu Białego.
Głównym założeniem pracowni było zaprojektowanie bryły o wyrazistej formie, która – nie nawiązując bezpośrednio do sąsiedniej architektury – potrafiłaby z nią współistnieć.
Od strony formalnej projekt opiera się na procesie odejmowania. Architekci UCEES opisują go jako „rzeźbienie dłutem” – z gładkiego, monolitycznego sześcianu wycięto fragmenty: cofnięto górną kondygnację, zagłębiono tarasy, wprowadzono soczewkowate wnęki i rytmiczne perforacje.
Wszystkie detale wykonano z tego samego materiału: płyt GRC z białego cementu, zbrojonych włóknem szklanym. Jedynymi odstępstwami od betonowego monolitu są przeszklenia – w tym niemal niewidoczna, transparentna balustrada na piętrze – oraz elementy stolarki okiennej i drzwiowej.
Na uwagę zasługuje sposób, w jaki forma budynku oddziałuje w przestrzeni. Od strony drogi pozostaje zamknięta, surowa, niemal obronna. Od ogrodu – otwiera się, zapraszając do korzystania z zieleni. Ta teatralność, jak podkreślają twórcy, była zamierzona – kaskadowe układy, dynamiczne podcienia i wsporniki nie tylko budują dramaturgię bryły, ale też pełnią funkcje praktyczne: rozpraszają światło, ograniczają nagrzewanie i chronią lokalną faunę.
Dom Biały to również manifest technologiczny. Płyty GRC wykonano z cementu TioCem, który działa jak fotokatalizator – usuwa tlenki azotu z powietrza, tym samym redukując smog. To jedna z pierwszych tego typu realizacji w Polsce w skali domu jednorodzinnego. W projekcie przewidziano także wentylację z odzyskiem ciepła, panele fotowoltaiczne, zbiorniki na deszczówkę i zielone tarasy a samym budynkiem zarządza inteligentny system – od energii po nawadnianie i oświetlenie.
