„Miasto i Las” to cykl wystaw i warsztatów propagujących ochronę środowiska i postawy pro-ekologiczne. Kolejna edycja wystawy, organizowana we współpracy z Culture.pl, odbyła się w w ramach Helsinki Design Week (6-11 września)
Wystawa „Miasto i Las” to inicjatywa, której celem jest zwrócenie uwagi na zwierzęta żyjące w miastach: ptaki, owady i ssaki. Wybrani projektanci stworzyli budki lęgowe dla zwierząt. Wybór poparty był ich własnymi doświadczeniami, a także obawami związanymi ze zmianami zachodzącymi w otaczającym ich środowisku. Na wystawie zaprezentowano budki lęgowe dedykowane różnym gatunkom ptaków, np. jerzykom, które rezydują na ścianie obok pracowni projektantów, czy też jeżom zamieszkujących ich dzielnicę. Demonstrują bardzo świadome podejście, wykorzystujące naturalny system obrony przeciwko szkodnikom, lub są nieco bardziej humorystyczną próbą walki z termomodernizacją miast, pozbawiającą ptaki schronienia. Przez wszystkie projekty przemawia wielka chęć pogodzenia życia w mieście z byciem blisko natury.
Rozmawiamy z kuratorką wystawy Ewą Solarz.
Dlaczego po wielu wystawach pokazujących design produktowy z branży wyposażenia wnętrz oraz projektowania graficznego zdecydowaliście się pokazać coś zupełnie innego, odmiennego?
Ewa Solarz: – Nie do końca innego. Na wystawie „Łąka i las”, którą pokazywałam w Kopenhadze i Sztokholmie, wśród obiektów były dwie budki lęgowe. Mieszkam w lesie i ta tematyka „chodziła” już za mną od dawna. Kiedy zdecydowaliśmy się zrobić wystawę złożoną z samych budek, zwróciliśmy się o pomoc do specjalistów – ornitologów i osób produkujących i „serwisujących” (wieszających i doglądających budek). Nie miały to być „designerskie przedmioty”, tylko prawdziwe, użyteczne i spełniające potrzeby zwierząt obiekty stworzone na podstawie zebranej na ten temat wiedzy. Co prawda dowiedzieliśmy się, że idealna budka już powstała, zaprojektowana prawie sto lat temu przez profesora Jana Sokołowskiego, ale wiedzieliśmy, że chcemy do świata budek wnieść nową jakość.
Czego miasto powinno uczyć się od lasu?
– Nie wiem, ale wiem czego my nauczyliśmy się podczas projektu. Odpowiedzialności. Każdy błąd w budowie budki lęgowej owocuje konkretnym zagrożeniem. Jeśli budka jest zbyt płytka, ma za duży otwór wlotowy, zbyt cienkie ścianki, drapieżnik wyjmie pisklaki, dzięcioł wykuje w niej dziurę, jajka ulegną przegrzaniu, albo zalaniu przez wodę. Proces projektowy każdej budki poprzedzony był konsultacjami z ekspertami, którzy uświadomili nam jak niebezpieczne jest proponowanie zwierzętom złych miejsc lęgowych. Ornitolodzy mówią na nie „pułapki ekologiczne”. Okazuje się, że zdecydowanie lepiej nie kupować, nie budować, nie wieszać złej budki, która nie spełnia zasad, bo zwierzęta sobie same poradzą, a nie będą narażone na utknięcie w pułapce.
Polscy projektanci podglądają naturę bardzo często. Skąd ta potrzeba?
– Natura jest piękna.
Co pokazaliście na wystawie w Helsinkach?
– Podczas Helsinki Design Week zaprezentowaliśmy dziewięć projektów budek lęgowych dla dzikich zwierząt mieszkających w mieście. Dwie budki dla ssaków – dla nietoperzy budka Kosmos Project i dla jeży zaprojektowana przez Grynasz Studio. Jeden hotel dla owadów zapylających według projektu Asi Piaścik i Moniki Brauntsch. I sześć budek dla ptaków – dwie dla sikorek stworzone przez Marcina Pogorzelskiego i Agnieszkę Bar; trzy dla wróblowatych zaprojektowane przez studio Malafor, Beton i Menthol Architekci oraz jedną budkę dla jerzyków, zaprojektowaną przez Beza Projekt.
Co stanie się teraz z ideą „Miasto i Las”?
– Pierwszy raz pokazaliśmy wystawę w Reykjaviku podczas Design March. Kolejna prezentacja odbyła się podczas Gdynia Dasign Days i właśnie Helsinki Design Week. Teraz pracujemy nad wystawą powiększoną o część edukacyjną, którą pokażemy w listopadzie w Muzeum Regionalnym w Stalowej Woli. Przed nami jeszcze Sztokholm. Mamy w planach zapraszanie kolejnych projektantów do tworzenia budek, niektórzy już nad nimi pracują. Poważnie myślimy też o przebadaniu budek i, jeśli testy przebiegną pozytywnie, wdrożeniu przynajmniej kilku z nich.
Więcej o projekcie: www.wilk-klaster.pl
